اکسل کجای خودرو قرار دارد و وظیفه آن چیست

اکسل خودرو کجاست و چه می‌کند؟ همه چیز درباره اکسل خودرو، از وظایف آن در سیستم تعلیق تا انواع مختلف اکسل‌ها و علائم خرابی آن‌ها را در این مقاله بخوانید. با ما همراه باشید تا به طور کامل با این قطعه مهم خودرو آشنا شوید.

چکیده مقاله

اکسل خودرو، محور اصلی چرخش خودروست که چرخ‌ها را به بدنه متصل می‌کند. این قطعه حیاتی، قدرت موتور را از طریق اجزایی مثل دیفرانسیل، پلوس و گیربکس به چرخ‌ها منتقل کرده و باعث حرکت خودرو می‌شود. علاوه بر این، اکسل‌ها با کمک اجزای دیگری مثل سیبک CV، گاردان، دیسک ترمز و بوش مندل، ضربات وارده از جاده را جذب کرده و تعادل خودرو را در حین حرکت حفظ می‌کنند. تعداد اکسل‌ها در خودروها متفاوت است و به نوع خودرو بستگی دارد. اکثر خودروهای سواری دو اکسل دارند، اما خودروهای سنگین ممکن است اکسل‌های بیشتری داشته باشند. نوع اکسل نیز بر اساس وزن خودرو، قدرت موتور و شرایط کاربری آن انتخاب می‌شود. بوش‌ها یا یاتاقان‌هایی که در اکسل‌ها تعبیه شده‌اند، به چرخ‌ها اجازه می‌دهند آزادانه بچرخند، وزن خودرو را تحمل کنند و در تنظیم سرعت چرخ‌ها و سیستم فرمان نقش مهمی ایفا کنند.

اکسل‌های خودرو با توجه به نوع کاربری و طراحی، به دسته‌های متنوعی تقسیم می‌شوند. اکسل صلب، یک محور یکپارچه است که چرخ‌های دو طرف خودرو را متصل می‌کند و برای خودروهای سنگین استفاده می‌شود. در مقابل، اکسل تعلیق مستقل به چرخ‌ها اجازه می‌دهد تا به‌طور جداگانه حرکت کنند و سواری نرم‌تری ارائه می‌دهد. اکسل‌های جلو و عقب محرک، نیرو را به چرخ‌های جلو و عقب منتقل می‌کنند، در حالی که اکسل فرمان‌پذیر برای مانور بهتر خودرو به‌خصوص در اتوبوس‌ها به‌کار می‌رود. اکسل مرده فقط وزن خودرو را تحمل می‌کند و به انتقال نیرو نیازی ندارد. اکسل زنده و شناور، برای انتقال قدرت و گشتاور به چرخ‌ها طراحی شده‌اند، و اکسل شناور کامل و سه‌چهارم، برای پایداری و تحمل وزن در خودروهای سنگین و شاسی‌بلند استفاده می‌شوند. همچنین علائم خرابی اکسل شامل کج شدن چرخ‌ها، لرزش خودرو و فرمان، صدای غیرعادی، مشکلات تنظیم فرمان، و نشت گریس است.

اکسل ماشین چیست و کجا قرار دارد؟

اکسل خودرو، محوری است که چرخ‌های خودرو بر روی آن سوار شده و وظیفه انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها و در نتیجه حرکت خودرو را بر عهده دارد. به عبارت ساده‌تر، اکسل مانند یک پل بین موتور و چرخ‌ها عمل می‌کند و باعث می‌شود خودرو بتواند حرکت کند. این قطعه حیاتی، در زیر خودرو قرار دارد و علاوه بر انتقال نیرو، وزن خودرو را نیز تحمل می‌کند. در این مقاله، قصد داریم به طور مفصل به بررسی اکسل خودرو، انواع آن، نحوه عملکرد و اهمیت آن در خودرو بپردازیم تا شما با یکی از مهم‌ترین اجزای خودرو به طور کامل آشنا شوید. با ما همراه باشید تا به پرسش‌های شما درباره اکسل خودرو پاسخ دهیم و اطلاعات جامعی در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم.

بخش ها و اجزا اکسل خودرو کدامند؟

سیستم تعلیق خودرو ترکیبی پیچیده از اجزای مختلفی است که به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند. در قلب این سیستم، اکسل قرار دارد که قطعاتی مانند دیفرانسیل، پلوس، گیربکس و شفت‌های کوتاه به آن متصل هستند. سیبک CV نیز یکی دیگر از اجزای مهم متصل به اکسل است. علاوه بر این، قطعات دیگری مانند چهار شاخ گاردان، فلانچ، گاردان، دنده‌های کاریر چرخ، کله گاوی، سیم ترمز، دیسک ترمز، صلیبی، کرانویل و پینیون، کیت پالانی، دیفینتال یا هوزینگ، پدال و لنت ترمز، پیستون و بوستر ترمز و بوش مندل نیز به اکسل و چرخ‌ها متصل شده و در عملکرد کلی سیستم تعلیق نقش دارند. این مجموعه از قطعات، وظیفه انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها، جذب ضربات ناشی از ناهمواری‌های جاده و حفظ تعادل خودرو را بر عهده دارند.

خودرو دارای چند اکسل است؟

تعداد اکسل‌های یک خودرو به نوع و اندازه آن بستگی دارد. اکثر خودروهای سواری دو اکسل دارند، اما خودروهای سنگین مانند کامیون‌ها و اتوبوس‌ها به دلیل تعداد چرخ‌های بیشتر، اکسل‌های بیشتری نیز دارند. هر جفت چرخ معمولاً به یک اکسل متصل است، بنابراین با شمارش جفت چرخ‌ها می‌توان به تعداد تقریبی اکسل‌ها پی برد. علاوه بر تعداد، نوع اکسل نیز اهمیت دارد. اکسل‌ها می‌توانند استاندارد یا سفارشی باشند. اکسل‌های سفارشی معمولاً عملکرد بهتری داشته و به راننده کمک می‌کنند تا کنترل بیشتری بر خودرو داشته باشد. انتخاب نوع اکسل به عوامل مختلفی مانند وزن خودرو، قدرت موتور و شرایط کاری آن بستگی دارد.

وظیفه اکسل در خودرو چیست؟

اکسل خودرو، میله‌ای است که چرخ‌های خودرو را به بدنه متصل می‌کند و نقش بسیار مهمی در عملکرد خودرو ایفا می‌کند. این قطعه نه تنها به عنوان تکیه‌گاه چرخ‌ها عمل می‌کند بلکه در سیستم فرمان، انتقال قدرت و تنظیم سرعت چرخ‌ها نیز نقش حیاتی دارد. ساختار اکسل از پیچیدگی خاصی برخوردار است و با کمک بوش یا یاتاقان، چرخ‌ها را به گونه‌ای روی خود نگه می‌دارد که بتوانند آزادانه بچرخند و خودرو را به حرکت درآورند. به عبارت ساده‌تر، اکسل مانند یک پل بین چرخ‌ها و بدنه خودرو است که علاوه بر تحمل وزن خودرو، به چرخ‌ها اجازه می‌دهد تا به راحتی بچرخند و خودرو را به جلو برانند.

انواع اکسل خودرو کدامند!

اکسل‌ها را می‌توان با توجه به وظایف و طراحی‌های متنوع‌شان در خودروهای سواری، به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. این تنوع به دلیل مکانیزم‌ها و طراحی‌های گوناگون ایجاد می‌شود. هر خودرو، با کاربری متفاوت خود، حداقل دو اکسل در جلو و عقب دارد که ممکن است محرک یا غیرمحرک باشند. انواع اکسل ماشین بر اساس نوع طراحی و کاربرد آن‌ها عبارتند از:

اکسل ثابت یا صلب

اکسل‌های صلب یا ثابت، نوعی محور محکم و یکپارچه هستند که چرخ‌های دو طرف خودرو را به هم متصل می‌کنند. به این معنی که اگر یک چرخ در این نوع اکسل‌ها بچرخد، چرخ مقابل نیز به طور همزمان می‌چرخد. این ساختار ساده و مستحکم، توانایی تحمل بارهای سنگین را به اکسل‌های صلب می‌دهد و به همین دلیل معمولاً در خودروهای تجاری سنگین استفاده می‌شوند. به عبارت دیگر، اکسل‌های صلب مانند یک تیرآهن محکم عمل می‌کنند که چرخ‌ها را به هم متصل کرده و به خودرو استحکام و پایداری می‌بخشند.

اکسل تعلیق مستقل

در اکسل‌های تعلیق مستقل، چرخ‌های هر طرف خودرو به صورت جداگانه و مستقل از هم حرکت می‌کنند. یعنی وقتی یکی از چرخ‌ها روی دست‌اندازی می‌رود، تأثیر چندانی روی حرکت چرخ دیگر در همان محور نمی‌گذارد. این ویژگی به لطف طراحی خاص قطعات اکسل است که باعث می‌شود هر چرخ به طور جداگانه به ناهمواری‌های جاده واکنش نشان دهد. این نوع اکسل‌ها، عملکردی مشابه فنرها و میله‌های تعادل دارند و به همین دلیل به آن‌ها تعلیق مستقل می‌گویند.

اکسل جلو محرک

این اکسل علاوه بر اینکه نیروی موتور را به چرخ‌های جلو منتقل می‌کند و باعث حرکت خودرو می‌شود، نقش مهمی هم در فرمان‌پذیری خودرو ایفا می‌کند. در خودروهای تجاری که به قدرت بیشتری نیاز دارند، معمولاً از سیستم انتقال قدرت دو دیفرانسیل استفاده می‌شود که در آن، قدرت موتور هم به اکسل جلو و هم به اکسل عقب منتقل می‌شود. این کار باعث افزایش پایداری خودرو، به خصوص در شرایط لغزنده و ناهموار، می‌شود.

اکسل عقب محرک

اکسل عقب محرک نیروی محرکه را از موتور گرفته و به چرخ‌های عقب منتقل می‌کند تا خودرو به حرکت درآید. پوسته‌ی اکسل، بدنه‌ی اصلی این قطعه است که علاوه بر تحمل وزن خودرو، محل اتصال قطعات دیگری مانند کله‌گاوی و پلوس‌ها نیز محسوب می‌شود. کله‌گاوی، نقش مهمی در تغییر جهت حرکت گاردان و کاهش سرعت دورانی آن ایفا می‌کند و به این ترتیب، نیروی محرکه به شکلی مناسب به چرخ‌ها منتقل می‌شود. در واقع، می‌توان گفت اکسل عقب محرک، پل ارتباطی بین موتور و چرخ‌های عقب خودرو است و نقش بسیار مهمی در عملکرد و ایمنی خودروهای سنگین تجاری ایفا می‌کند.

اکسل فرمان پذیر

اکسل فرمان‌پذیر، قطعه‌ای منحنی شکل است که معمولاً در قسمت جلوی خودروها، به ویژه اتوبوس‌ها، قرار می‌گیرد. وظیفه اصلی این اکسل، حفاظت از قسمت پایین موتور خودرو و تحمل وزن قسمت جلویی خودرو است. به دلیل شکل هندسی خاص و ظرفیت بالای تحمل بار، اکسل فرمان‌پذیر در سیستم تعلیق جلوی خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد و به خودرو امکان چرخش و مانور راحت‌تری می‌دهد.

اکسل مرده

اکسل مرده، همانطور که از نامش پیداست، ثابت است و نمی‌چرخد. این نوع اکسل در خودروهایی به کار می‌رود که به انتقال قدرت پیچیده یا فرمان‌پذیری خاصی نیاز ندارند. به عبارت ساده‌تر، اکسل مرده وظیفه انتقال نیرو را ندارد و تنها وزن خودرو را تحمل می‌کند. به همین دلیل، ساختار آن بسیار ساده‌تر از اکسل‌های دیگر است و از یک بدنه‌ی ثابت، سیستم ترمز و چرخ تشکیل شده است. این سادگی باعث می‌شود که اکسل مرده بسیار بادوام و کم‌هزینه باشد.

اکسل زنده

اکسل زنده به لطف مکانیسم محرک خود، نقشی فعال در انتقال قدرت دارد. برخلاف نوع مرده که تنها به عنوان یک عنصر ثابت عمل می‌کند، اکسل زنده نیروی محرکه را مستقیماً از گیربکس دریافت کرده و آن را به چرخ‌های جلو منتقل می‌کند. این ویژگی دینامیک، اکسل زنده را به عنصری کلیدی در سیستم انتقال قدرت خودرو تبدیل کرده است.

اکسل شناور

اکسل شناور، نوعی محور است که چرخ‌ها را از طریق صفحه‌های مدوری به نام فلنج به هم متصل می‌کند. پلوس نیز در این اتصال نقش مهمی ایفا کرده و ایمنی آن را تضمین می‌کند. به دلیل نیاز به تولید گشتاور یکسان، اکسل شناور معمولا ابعاد بزرگ‌تری نسبت به سایر انواع اکسل‌ها دارد. به همین دلیل، بیشتر در خودروهای شاسی‌بلند و کامیون‌های متوسط مانند وانت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اکسل شناور کامل

اکسل شناور، همانطور که از نامش پیداست، با استفاده از دو یاتاقان به طور کامل در جای خود آزادانه حرکت می‌کند و وظیفه انتقال گشتاور محرک را بر عهده دارد. به عبارت ساده‌تر، این نوع اکسل مانند یک شناور در روغن حرکت می‌کند و به همین دلیل برای تحمل وزن و گشتاور بالای خودروهای سنگین و کامیون‌ها بسیار مناسب است.

اکسل سه چهارم شناور

اکسل‌های تمام شناور ساختاری پیچیده‌تر اما مطمئن‌تر از نوع نیمه شناور دارند. این نوع اکسل‌ها با ایجاد تعادل بهتر در نیروی محرکه جانبی و گشتاور محرک، به حفظ تراز چرخ‌ها کمک شایانی می‌کنند و در نتیجه پایداری و کنترل خودرو را بهبود می‌بخشند.

نشانه های خرابی اکسل ماشین چیست؟

یکی از سوالاتی که ممکن است برای رانندگان پیش بیاید این است که چگونه بفهمیم اکسل خودرو دچار مشکل شده است. نگران نباشید، ما در این مقاله به شما کمک می‌کنیم تا علائم خرابی اکسل را به راحتی تشخیص دهید. علائم رایج خرابی اکسل خودرو عبارتند از:

چرخ‌های عقب کج شده‌اند: یکی از واضح‌ترین نشانه‌های خرابی اکسل، کج شدن چرخ‌های عقب خودرو است.

لرزش خودرو و فرمان: اگر هنگام رانندگی، خودرو یا فرمان شما می‌لرزد، ممکن است اکسل خودرو دچار مشکل شده باشد.

صدای غیرعادی از قسمت عقب خودرو: شنیدن صداهای عجیب و غریب از قسمت عقب خودرو، به خصوص صدای تق‌تق یا ساییدگی، می‌تواند نشانه‌ای از خرابی اکسل باشد.

مشکل در تنظیم فرمان: اگر پس از برخورد خودرو به مانعی، فرمان خودرو به درستی تنظیم نمی‌شود، ممکن است اکسل آسیب دیده باشد.

پارگی یا پوسیدگی بوش اکسل: فرسودگی بوش‌های اکسل می‌تواند باعث ایجاد لقی و صدا در سیستم تعلیق شود.

نشت گریس: اگر محفظه نگهدارنده گریس اکسل شکسته باشد، گریس از آن نشت کرده و باعث ایجاد مشکل می‌شود.

خرابی پلوس: خرابی پلوس نیز می‌تواند باعث ایجاد لرزش و صدای غیرعادی در خودرو شود.  در نهایت؛ به یاد داشته باشید که شما می‌توانید برای خرید انواع قطعات برقی الکترونیکی روی فروشگاه یدکی وی آی پی حساب باز کنید.

رایج ترین سوالات شما در رابطه با اکسل خودرو

1- تفاوت اصلی بین اکسل جلو و اکسل عقب چیست؟

پاسخ: اکسل جلو معمولاً وظیفه فرمان‌پذیری خودرو را نیز بر عهده دارد و معمولاً از نوع مستقل است. اکسل عقب معمولاً وظیفه انتقال قدرت را بر عهده دارد و می‌تواند از نوع صلب یا مستقل باشد.

2- مواد مورد استفاده در ساخت اکسل خودرو چیست؟

پاسخ: اکسل‌ها معمولاً از فولاد با آلیاژهای مختلف ساخته می‌شوند تا استحکام و مقاومت لازم را داشته باشند.

3- چگونه می‌توان متوجه شد که اکسل خودرو دچار مشکل شده است؟

پاسخ: برخی از علائم خرابی اکسل عبارتند از: لرزش خودرو، صدای غیرعادی هنگام رانندگی، کشیده شدن خودرو به یک سمت، کاهش کنترل خودرو و افزایش مصرف سوخت.

4- چگونه می‌توان از اکسل خودرو مراقبت کرد؟

پاسخ: برای مراقبت از اکسل خودرو، باید به صورت دوره‌ای به آن روغن‌کاری شود، از وارد شدن ضربه‌های شدید به آن جلوگیری شود و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، به سرعت به تعمیرگاه مراجعه شود.

5- چه مدت یک بار باید اکسل خودرو را چک کرد؟

پاسخ: بهتر است به صورت دوره‌ای و مطابق با توصیه‌های کارخانه سازنده، اکسل خودرو را چک کنید. اما به طور کلی، هر 6 ماه یکبار یا قبل از سفرهای طولانی، بررسی اکسل توصیه می‌شود.

6- آیا می‌توان اکسل خودرو را تعمیر کرد؟

پاسخ: در برخی موارد، می‌توان اکسل خودرو را تعمیر کرد. اما در صورتی که آسیب دیدگی شدید باشد، تعویض اکسل ضروری است.

7- چه نوع اکسلی برای خودروهای سواری مناسب‌تر است؟

پاسخ: برای خودروهای سواری، معمولاً از اکسل‌های مستقل استفاده می‌شود تا راحتی و هندلینگ بهتری را فراهم کنند.