آیا نگران آتش سوزی خودرو هستید؟ با مطالعه این مقاله، دلایل اصلی وقوع آتشسوزی در خودرو را بشناسید و با اقدامات پیشگیرانه، از بروز این حادثه ناگوار جلوگیری کنید.
چکیده مقاله
علت اصلی بسیاری از آتشسوزیهای خودرو به فرسودگی قطعات، به ویژه سیمکشی، نشت مایعات قابل اشتعال مانند بنزین و روغن و نقص فنی در سیستمهای مختلف خودرو برمیگردد. عوامل دیگری همچون استفاده از قطعات تقلبی، تصادفات شدید و خرابی قطعات حیاتی مانند کنیستر نیز میتوانند به وقوع آتشسوزی کمک کنند. در تابستان، برخی وسایل در خودرو میتوانند به دلیل گرمای زیاد به خطر انفجار یا آتشسوزی منجر شوند. این وسایل شامل اسپریهای خوشبو کننده، فندک، بطری آب معدنی، الکل، پاوربانک و کپسول گاز یا پیکنیک هستند. همچنین به خاطر داشته باشید که در صورت آتشسوزی خودرو، ابتدا باید درب باک را باز کنید تا از انفجار آن جلوگیری شود. در صورت حریق در محفظه موتور نیز، سر باتری را جدا کرده و با کپسول آتش نشانی، خاک یا پارچه ضخیم آتش را خاموش کنید. همچنین برای جلوگیری از خطرات بیشتر، همیشه کپسول آتشنشانی در خودرو داشته باشید.
8 دلیل آتش گرفتن خودرو که باید بدانید
از مهترین علل اتش سوزی خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد که در ادامه راجع به هر کدام بیشتر توضیح خواهیم داد:
- سیم کشی فرسوده و ایراد در سیستم برقی
- نشت بنزین در سیستم سوخت رسانی
- نقص فنی و نشت گاز در خودروهای دوگانه
- نشت روغن موتور و هیدرولیک
- داغ شدن بیش از حد موتور
- جعبه فیوز داخل موتور
- تصادفات شدید
- خرابی کنیستر
1. سیم کشی فرسوده:
آتش سوزی در ماشینهای مدل زیر 90 در ایران به علت طول عمر بالای قطعات بخصوص سیم کشی موتور بسیار شایع است. سیم کشی موتور بوسیله لوله های خرطومی برای محافظت در برابر حرارت، آبخوردگی و فرسایش پوشانده می شوند. این لوله ها طول عمر بین 5 تا 7 سال دارند که با از بین رفتن آنها سیم ها در معرض حرارت مستقیم موتور قرار می گیرند و به سرعت دچار فرسایش می شوند. یکی از عوامل مهم در آتش سوزی خودروهای 206، پارس، سمند، ال 90، پراید و ... که مدل پایین هستند همین دسته سیم های فرسوده می باشد. دسته سیم ها در تمام نقاط خودرو از موتور گرفته تا داشبورد، دربها، زیر صندلیها و باک بنزین در خودروها کاربرد دارند و در واقع پوسیدگی و اتصال در هر قسمت از سیمکشی می تواند باعث وقوع آتش سوزی شود. بنابراین به یاد داشته باشید که دسته سیم های خودرو مخصوصا دسته سیم موتور که در معرض مستقیم حرارت موتور و آبخوردگی هستند باید هر 10 سال یکبار با نمونه های اصلی و فابریک تعویض شوند.
2. نشت بنزین در سیستم سوخت رسانی:
پاره یا سوراخ شدن شیلنگ رفت و برگشت بنزین به علت فرسودگی و یا ضربه باعث نشت بنزین می شود. در این حالت کوچکترین جرقه یا حرارت می تواند باعث ایجاد حادثه آتش سوزی شود. در مواقعی که خودرو از زیر دچار ضربه می شود یا سنگ به زیر ماشین بر خورد می کند حتما باید شیلنگ و لوله های بنزین زیر خودرو را چک کنید که دچار آسیب و پارگی نشده باشند. نشت بنزین از سوزن انژکتور در خودروهای ایرانی نیز بسیار رایج است. ایراد در سوزن های پاشش سوخت و یا اورینگ های آن باعث نشت بنزین از این قطعه بر روی قسمت های داغ موتور و اگزوز شده و در نتیجه سبب آتش سوزی در خودرو می شود.
3. نقص فنی و نشت گاز در خودروهای دوگانه:
گاز به دلیل خاصیت خورندگی در دراز مدت میتواند منجر به سوراخ شدن و ایجاد نشتی در قطعات خودرو شود و از مهمترین قطعات در ماشین های دو گانه که باید برای جلوگیری از نشتی گاز چک شوند میتوان به رگلاتور، شیر یکطرفه، گیج فشار، اتصالات و باک اشاره کرد.
4. نشت روغن موتور و هیدرولیک:
نشت روغن موتور موضوعی است که این روزها بسیار شایع شده است. با بالا رفتن اجرت مکانیک ها و قطعات یدکی بسیاری از مردم نسبت به نشتی روغن از خودروی خود بی توجه شده اند. با اینکه نشت روغن جزو موارد خفیف آتش سوزی خودروهاست ولی باید بدانید که سوختن محفظه موتور می تواند خسارت 30 تا 50 میلیونی به بار آورد. رنگ کاپوت و گلگیرها، تعویض چراغ ها، سوختن قطعاتی مانند جعبه فیوز و نود مالتی پلکس، ایسیو، کویل، سوزن و ریل انژکتور، منیفولد، سیم کشی موتور و رابط، هواکش و لوله های آب و روغن و در برخی موارد دینام، استارت و باطری از خسارت هایی است که ممکن است در هنگام آتش سوزی محفظه موتور گریبانگیر صاحبان خودرو شود.
البته این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که اگر پژو سوار هستید؛ در بسیاری از مدل های 206، پارس، 405 و سمند از درپوش پلاستیکی برای فیلتر روغن استفاده شده است که نقص بزرگی محسوب می شود. استفاده از درپوش پلاستیکی باعث نشت روغن از فیلتر بر روی اگزوز شده و خطر آتش سوزی در خودرو را افزایش می دهد. بنابراین در اولین فرصت این قطعه را با درپوش فلزی جایگزین نمایید.
5. داغ شدن بیش از حد موتور:
بالا رفتن درجه حرارت موتور معمولا به 2 دلیل واشر زدن و یاتاقان زدن رخ می دهد:
دلیل اول: واشر زدن بیشتر در خودروهای ایرانی با موتور XU7 و TU3 مشاهده می شود. داغ شدن بیش از حد موتور باعث سوختن سیم کشی و جعبه فیوز داخل موتور، خرابی اورینگ سوزن انژکتور، از کار افتادن ایسیو، دینام، باطری و ... می شود که بعضی از این دلایل می تواند موجب آتش سوزی خودرو شود.
دلیل دوم: یاتاقان زدن در خودروهای ایرانی و کره ای مخصوصا سانتافه، اسپورتیج و سوناتا به علت ضعف در سیستم روغن کاری موتور و آلیاژهای ضعیف قطعات موتوری اتفاق می افتد. چراکه بالا رفتن درجه حرارت موتور به تنهایی می تواند باعث آتش سوزی بصورت جزئی و یا گسترده در این خودروها شود.
6. جعبه فیوز داخل موتور:
متاسفانه وجود جعبه فیوزهای فِیک و تقلبی در بازار لوازم یدکی ایران باعث بروز حوادث ناگوار در خودروها می شود. چراکه به وفور دیده شده استفاده از جعبه فیوزهای داخل موتور در 206 با برندهای چینی به علت کیفیت بسیار پایین در ساخت، باعث آتش سوزی در محفظه موتور تیپ های 2 و 5 شده است.
7. تصادفات شدید:
در برخوردهای شدید اولین نقطه ای که بعضا باعث انفجار نیز می شود باک بنزین یا مخزن گاز می باشد. شیلنگ های سوخت نیز در تصادفات دچار آسیب شده که سر ریز شدن بنزین از آنها می تواند باعث آتش گرفتن خودرو شود.
8. خرابی کنیستر:
کنیستر وظیفه جمع آوری بخارات بنزین را بر عهده دارد. در صورتی که کنیستر به هر دلیل از مدار خارج شود و یا دچار خرابی شود، بخارات بنزین در باک انباشه شده و می تواند در مواقعی بسیار خطرناک باشد و باعث آتش سوزی شود. پس نسبت به سلامت این قطعه و یا وصل بودن سوکت آن اطمینان حاصل نمایید. در ادامه؛ دو ویدئو از آتش گرفتن خودروهای سواری را مشاهده خواهید کرد:
فهرستی از مواد قابل اشتعال در خودرو
6 وسیله که مخصوصا در فصل تابستان می تواند مانند بمب ساعتی عمل کرده و خودروی شما را حتی در مواقع خاموش دچار آتش سوزی کند عبارتند از:
- اسپری های خوشبو کننده و تمیز کننده لاستیک و داشبورد
- فندک
- بطری آب معدنی
- الکل
- پاور بانک
- کپسول گاز یا پیک نیک
آیا احتمال آتش گرفتن ماشین خاموش وجود دارد؟
بله. آتش گرفتن خودرو، حتی زمانی که خاموش است، ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از مهمترین دلایل این اتفاق، مشکلات سیم کشی خودرو است. اتصال کوتاه سیمها، به خصوص در حضور نشتی مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، میتواند جرقهای ایجاد کند که به سرعت به آتش سوزی منجر شود. علاوه بر این، مشکلات در باتری، دینام و سایر اجزای برقی خودرو نیز میتوانند باعث ایجاد حرارت و در نهایت آتشسوزی شوند. حتی زمانی که خودرو را خاموش میکنید، برخی از سیستمهای برقی همچنان فعال هستند و در صورت وجود نقص، ممکن است باعث بروز این حادثه شوند.
چطور از آتش سوزی خودرو جلوگیری کنیم؟
اگر بخشهای قبلی را با دقت مطالعه کرده باشید، اکنون به خوبی میدانید که چه عواملی میتوانند منجر به آتشسوزی خودرو شوند. با رعایت نکات ایمنی و مراقبت از بخشهای حساس خودرو، میتوانید از وقوع این حوادث پیشگیری کنید. در ادامه، به چند نکته کاربردی اشاره میکنیم که به شما کمک میکنند از آتشسوزی خودرویتان جلوگیری کنید:
1. باک خودرو را بیش از ظرفیت پر نکنید. این کار در صورت وقوع تصادف یا نشتی، خطر آتشسوزی را افزایش میدهد.
2. خودرو را در مکانهای مستعد آتشسوزی پارک نکنید. به عنوان مثال، پارک کردن در نزدیکی مواد خشک و قابل اشتعال مانند خار و خاشاک میتواند احتمال وقوع آتشسوزی را بالا ببرد.
3. در صورت استشمام بوی بنزین، بلافاصله اقدام کنید. بوی بنزین میتواند نشان دهنده نشتی یا مشکل در باک باشد که باید سریعا بررسی شود.
4. نقصها و ایرادات خودرو را نادیده نگیرید. کوچکترین مشکلات میتوانند به خسارات بزرگی تبدیل شوند، پس به جای چشمپوشی، فورا اقدام به تعمیر کنید.
5. به داغ شدن بیش از حد موتور توجه کنید. اگر موتور خودروتان بیش از حد داغ میشود، سریعا به تعمیرکار مراجعه کنید تا از مشکلات جدیتر جلوگیری شود.
6. هر بوی غیرعادی که از خودرو به مشام میرسد را جدی بگیرید. این بوها میتوانند نشانهای از نقصی باشند که ممکن است به آتش سوزی منجر شود.
7. صدای بلند اگزوز و دود کردن خودرو را بررسی کنید. این موارد میتوانند نشاندهنده خرابی سیستم اگزوز باشند که در صورت بیتوجهی، خطر آتشسوزی را افزایش میدهند.
8. هرگونه نشت مایعات خودرو، به ویژه بنزین، نیاز به بررسی فوری دارد. این نشتیها میتوانند منجر به وقوع آتشسوزی شوند، بنابراین سریعا اقدام کنید.
هنگام آتش سوزی خودرو چه باید کرد؟
در مواقع آتش سوزی خودرو ابتدا خونسردی خود را حفظ کرده و در باک را باز کنید. این کار از بالا رفتن فشار داخل باک که بر اثر حرارت ایجاد شده و انفجار آن جلوگیری می کند. در مواقعی که محفظه موتور دچار حریق شده سر باطری را جدا کرده با کپسول آتش نشانی، خاک و یا پارچه ضخیم آتش را مهار کنید. اگر خودرو در قسمت موتور دچار آتش سوزی گسترده شد، از باز کردن کاپوت خودداری کنید و با کپسول آتش نشانی از زیر سعی کنید آتش را مهار کنید تا ماموران اطفای حریق برسند. همچنین حتما کپسول آتش نشانی در خودروی خود داشته باشید. در غیر اینصورت، خاک، پارچه های ضخیم و آب می توانند گزینه های جایگزین برای مهار آتش باشند. در نهایت به یاد داشته باشید که شما میتوانید برای خرید انواع قطعات برقی الکترونیکی روی فروشگاه اینترنتی یدکی وی آی پی حساب باز کنید.
نکته1: اگر بر روی خودرو قفل کاپوت نصب کرده اید؛ قبل از شروع رانندگی آن را باز کنید تا در مواقعی که دود در قسمت جلو خودرو مشاهده کردید بتوانبد قبل از گسترده شدن آتش درب موتور را باز کنید.
نکته2: به بوی بنزین در خودروی خود حساس باشید. این بو می تواند یک هشدار باشد که سیستم سوخت رسانی شما احتمالا دچار نشتی است.
رایجترین سوالات شما در مورد آتش سوزی خودرو:
1. چه نوع کپسول آتش نشانی برای خودرو مناسب است؟
پاسخ: برای خودرو، کپسول آتش نشانی پودر خشک مناسبترین گزینه است. این نوع کپسول برای اطفاء حریق ناشی از مواد جامد، مایعات قابل اشتعال و تجهیزات برقی موثر است.
2. آیا مشکلات الکتریکی میتوانند باعث آتشسوزی خودرو شوند؟
پاسخ: بله. مشکلات در سیمکشی، اتصال کوتاه، یا قطعات الکتریکی معیوب میتوانند موجب جرقه و در نهایت آتشسوزی شوند.
3. آیا خودروهای برقی بیشتر از خودروهای بنزینی آتش میگیرند؟
پاسخ: این تصور رایجی وجود دارد که خودروهای برقی بیشتر مستعد آتشسوزی هستند. در حالی که باتریهای لیتیوم-یونی در خودروهای برقی پتانسیل آتشسوزی دارند، اما سازندگان خودروهای برقی اقدامات ایمنی بسیار جدی را برای جلوگیری از این اتفاق انجام میدهند. در مقایسه با خودروهای بنزینی که به دلیل نشت سوخت و عوامل دیگر بیشتر در معرض آتشسوزی قرار دارند، آمار آتشسوزی خودروهای برقی بسیار پایینتر است.