لرزش موتور میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند خرابی قطعات، عدم تنظیم مناسب یا مشکلات سیستمهای سوخترسانی باشد. در این مقاله، به بررسی دلایل لرزش موتور در شرایط مختلف و روشهای مؤثر برای برطرف کردن آن خواهیم پرداخت.
چکیده مقاله
لرزش موتور خودرو میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله خرابی دسته موتورها، پایین بودن بیش از حد دور درجا، مشکلات در پاشش انژکتور، ضعف در جرقهزنی شمع یا کویل، و مسائل مربوط به سیستم سوخترسانی. دسته موتورها که وظیفه جذب لرزشهای موتور را دارند، در صورت خرابی باعث افزایش لرزش میشوند. پایین بودن دور درجا نیز به دلیل مشکلاتی مانند کثیفی دریچه گاز میتواند منجر به لرزش شود. انژکتورهای معیوب، ضعف جرقه در شمعها و کویلها نیز میتوانند منجر به عملکرد ناپایدار موتور شوند. همچنین، مشکلات سیستم سوخترسانی مانند فیلتر سوخت مسدود شده یا پمپ بنزین ضعیف میتوانند فشار سوخت را کاهش داده و لرزش ایجاد کنند.
دلایل شایع لرزش موتور چیست و چگونه میتوان آن را برطرف کرد؟
لرزش موتور، یکی از مشکلات رایجی است که تقریباً همه رانندگان با آن مواجه میشوند. در این مقاله، به بررسی دلایل شایع لرزش موتور در حالت درجا میپردازیم و مشخص میکنیم که کدامیک از این مشکلات را میتوان با تنظیم مجدد دور موتور (ریمپ) برطرف کرد. ابتدا به سراغ مشکلاتی میرویم که ربطی به تنظیم مجدد دور موتور ندارند و سپس به بررسی مواردی میپردازیم که با این روش قابل حل هستند.
1) خرابی دسته موتورها
دسته موتورها، تکیهگاههای لاستیکی موتور خودرو هستند که علاوه بر تحمل وزن موتور، لرزشهای آن را نیز جذب میکنند. به همین دلیل، اولین نشانه خرابی دسته موتورها، افزایش لرزش در موتور است. اگر متوجه لرزش غیرعادی در موتور شدید، بهتر است دسته موتورها را به دقت بررسی کنید. ممکن است در اثر استفاده طولانی مدت یا ضربه، این قطعات دچار ترک خوردگی یا پارگی شده باشند که در این صورت نیاز به تعویض فوری دارند.
2) پایین بودن بیش از حد دور درجا
هر خودرویی زمانی که موتورش گرم میشود، دور موتور در حالت درجا در یک محدوده مشخص و ثابتی قرار میگیرد. برای مثال، در خودروهای 206 این عدد حدود 750 دور در دقیقه و در پراید یا پژو 850 دور در دقیقه است. اگر به هر دلیلی خودرو نتواند این دور موتور ثابت را حفظ کند، موتور شروع به لرزش میکند. این لرزش به این دلیل رخ میدهد که دور موتور به اندازهای نیست که خودرو را روشن نگه دارد و از طرفی آنقدر هم کم نیست که خودرو خاموش شود. دلایل مختلفی برای این اتفاق وجود دارد؛ از جمله کثیف بودن دریچه گاز یا بروز اختلال در برنامه کامپیوتری خودرو که با ریست کردن قابل برطرف شدن است.
3) ضعف پاشش سوزن انژکتور
در خودروهای چهار سیلندر امروزی، سوخت توسط چهار انژکتور به صورت الکترونیکی و با دقت بالا پاشیده میشود. اگر یکی از این انژکتورها به هر دلیلی سوخت کمتری یا بیشتری از مقدار تعیین شده توسط کامپیوتر خودرو تزریق کند، موتور خودرو شروع به لرزیدن میکند. معمولاً سنسور اکسیژن این تفاوتها را تشخیص داده و سعی میکند آنها را جبران کند؛ اما اگر ایراد انژکتور جدی باشد، کامپیوتر خودرو قادر به کنترل دقیق سوخت نیست و موتور به طور ناپایدار کار میکند. در این شرایط، علاوه بر لرزش موتور، کاهش قدرت خودرو و افزایش مصرف سوخت نیز مشاهده میشود. برای رفع این مشکل در مراحل اولیه، میتوان انژکتورها را با دستگاه اولتراسونیک شستشو داد. اما اگر این روش جواب نداد، تعویض انژکتور معیوب تنها راه حل قطعی خواهد بود.
4) جرقه ضعیف شمع
مشکل در شمعها میتواند باعث لرزش موتور و کاهش عملکرد آن شود. زمانی که شمعها به درستی کار نکنند، فرآیند احتراق داخل سیلندرها به طور کامل انجام نمیشود و این مسئله باعث لرزش موتور، کاهش قدرت و افزایش مصرف سوخت میشود. برای رفع این مشکل، باید به طور مرتب شمعها را سرویس کرده و فاصله الکترود آنها را با استفاده از فیلر مخصوص تنظیم کرد. همچنین، تمیز کردن شمعها با برس فلزی از تجمع دوده و رسوبات جلوگیری میکند. تنظیم نادرست فاصله الکترود شمع باعث تاخیر در ایجاد جرقه شده و لرزش موتور به ویژه در دور آرام را تشدید میکند.
5) جرقه ضعیف کویل
در خودروهای امروزی، سیستم جرقهزنی به گونهای طراحی شده که دو سیلندر به طور همزمان جرقه میگیرند. این یعنی در حالی که در یک سیلندر احتراق اتفاق میافتد، در سیلندر دیگر که در مرحله تخلیه است، جرقهای اضافی رخ میدهد. این جرقه اضافی، سوختهای باقیمانده از احتراق قبلی را میسوزاند. کویلها که وظیفه تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز شمعها را بر عهده دارند، در صورت ضعف یا فرسودگی میتوانند باعث لرزش خودرو، به خصوص در حالت درجا شوند. خوشبختانه، با جستجوی ساده در گوگل میتوانید روشهای تست مقاومت کویلها را بیابید و سلامت آنها را بررسی کنید. جالب است بدانید که در میان خودروهای داخلی، مدلهای 206 با موتورهای 1400 و 1600 سیسی بیش از سایرین مستعد خرابی کویل هستند. علاوه بر لرزش، دود سیاه یا خامسوزی از اگزوز نیز میتواند نشانهای از خرابی کویل باشد.
6) ضعف در سیستم سوخت رسانی
یکی از دلایل اصلی لرزش خودرو در حالت درجا، مشکلات مربوط به سیستم سوخترسانی است. فیلتر سوخت مسدود شده یا پمپ بنزین ضعیف میتواند باعث کاهش فشار بنزین و در نتیجه لرزش خودرو شود. این مشکل ممکن است با خامسوزی ناگهانی خودرو نیز همراه باشد. در برخی موارد، فیلتر دائمی پمپ بنزین که در داخل باک قرار دارد، به مرور زمان مسدود شده و باعث کاهش فشار سوخت میشود. همچنین، خرابی یا گرم شدن بیش از حد پمپ بنزین میتواند علائمی مانند عدم توانایی خودرو در سربالایی رفتن یا افت ناگهانی قدرت موتور را ایجاد کند. معمولاً نیمسوز شدن پمپ بنزین باعث لرزش در حالت درجا میشود که با فشردن پدال گاز شدت مییابد.
7) برق دزدی وایرها
اگر سیمهای انتقال برق شمع (وایرها) به درستی کار نکنند، مثلاً پاره شده باشند یا سر آنها خراب شده و به بدنه خودرو اتصال پیدا کنند، موتور خودرو لرزش پیدا میکند و به اصطلاح ریپ میزند. این مشکل بیشتر موقعی خودش را نشان میدهد که خودرو با دور موتور پایین حرکت کند. در واقع، وقتی وایرها درست کار نکنند، برق مورد نیاز شمعها به طور کامل تامین نمیشود و در نتیجه موتور به طور یکنواخت کار نمیکند.
چه مواردی در لرزش موتور با ریمپ قابل برطرف شدن هستند؟
اگر خودروی شما هیچیک از مشکلات رایج لرزش درجا که در بالا به آنها اشاره کردیم را نداشته باشد و این لرزش همچنان ادامه داشته باشد، احتمالاً مشکل از ضعف آببندی سرسیلندر یا رینگهای تراکم موتور نشأت میگیرد. در چنین شرایطی، "ریمپ اصلاح دور آرام" میتواند راهکاری موثر برای کاهش قابل توجه این لرزش باشد. این روش کاملاً قطعی بوده و برگشتپذیر نیست. با انجام ریمپ، بسته به شدت لرزش، 50 تا 150 دور به دور آرام موتور اضافه میشود و در نتیجه، لرزش به طور چشمگیری کاهش مییابد. همچنین خوب است که بدانید؛ شما میتوانید در هر شرایطی برای خرید انواع لوازم یدکی خودرو در دستههای زیر روی فروشگاه آنلاین یدکی وی آی پی حساب باز کنید:
1. خرید قطعات گیربکس و کلاچ
2. خرید قطعات سوخت رسانی یا اگزوز
3. خرید لوازم تزئینی و آپشن
4. خرید قطعات موتور خودرو
5. خرید جلوبندی و کمک فنر
6. خرید ترمز و فرمان
7. خرید لوازم مصرفی خودرو
8. خرید قطعات برقی الکترونیکی
9. خرید بدنه و سپر
10. خرید قطعات کولر و بخاری
رایج ترین سوالات شما در رابطه با لرزش موتور در شرایط مختلف
1- چگونه میتوان فهمید که لرزش موتور جدی است؟
پاسخ: اگر لرزش موتور همراه با علائم دیگری مانند کاهش شتاب، افزایش مصرف سوخت، روشن نشدن خودرو، صداهای غیرعادی از موتور و... باشد، احتمالاً مشکل جدیتر است و نیاز به بررسی سریع دارد.
2- آیا لرزش موتور همیشه نشانه خرابی است؟
پاسخ: خیر، لرزش موتور همیشه نشانه خرابی نیست. گاهی اوقات، دلایل سادهای مانند سرد بودن موتور، کیفیت پایین سوخت یا تنظیم نبودن سیستم جرقهزنی میتواند باعث لرزش موقت شود.
3- چرا موتور خودرو هنگام شتابگیری میلرزد؟
پاسخ: لرزش موتور هنگام شتابگیری میتواند به دلیل مشکلات در سیستم جرقهزنی، فیلتر هوا، یا خرابی سنسورهای موتور باشد.
4- چرا موتور خودرو هنگام ترمز گرفتن میلرزد؟
پاسخ: لرزش موتور هنگام ترمز گرفتن معمولاً به دلیل مشکلات در سیستم ترمز یا عدم تعادل چرخها رخ میدهد.