دلایل مهم ریپ زدن ماشین چیست؟

بررسی دلایل اصلی ریپ زدن، کُپ کردن، 3 کار کردن موتور ماشین که همگی یک معنی دارند و راههای رفع این عیب در خودرو

در این مقاله قصد داریم به یک سوال بسیار مهم که بسیاری از شما دوستان از ما پرسیده بودید پاسخ جامع و کامل دهیم: ماشینم چرا ریپ میزنه؟

چکیده

ریپ زدن، کُپ کردن، 3 کار کردن یا سکته زدن موتور همگی یک معنی دارد که بارها به گوشتان خورده و ناشی از اُفت دور موتور بصورت ناگهانی و بی دلیل است. بطور کلی به افت بازدهی موتور، کاهش شتاب و گاز نخوردن خودرو، ریپ زدن می گویند. توجه داشته باشید که لرزش و بدکار کردن موتور را با لرزش محفظه موتور که ناشی از پارگی دسته موتورهاست اشتباه نگیرید. اگرچه معمولا دلایل ریپ زدن ماشین به مواردی همچون بروز مشکل فنی در قسمت‌های مختلف خودرو مثل موتور، اگزوز، سیسیم سوخت‌رسانی، شمع‌ها و ... برمی‌گردد، برای عیب‌یابی اصولی و سپس رفع مشکل خودرو، باید ایراد را در شرایطی که خودرو ریپ زده‌است، بررسی کرد. در این صفحه به ریپ زدن خودرو در حالتهای مختلف مانند ریپ اول صبح، هنگام استارت و حرکت، در سرما و گرما، سربالایی، ریپ زدن در دنده 1 و 2 و 3، ریپ زدن در دور کم و دور بالا، درجا و هنگام کولر گرفتن، در حالت گاز cng و ال پی جی می پردازیم.

منظور از ریپ زدن ماشین چیست؟

به زبان ساده، وقتی موتور خودرو درست و روان کار نمی‌کند، می‌گوییم ماشین ریپ زده‌است. ممکن است خودرو در هنگام حرکت، تکان‌های غیرعادی بخورد، شتاب کافی نداشته باشد یا موقع گاز دادن صداهای غیرعادی بدهد. انگار ماشین برای حرکت کردن زور بزند. 

این اتفاق معمولاً به خاطر مشکلاتی مثل:

• شمع یا وایر خراب
• کثیف بودن انژکتورها
• سوخت بی‌کیفیت
• خرابی سنسورها
• ...

می‌افتد. ریپ زدن مثل این است که بدن شما هنگام دویدن، نفس‌کم بیاورد و نای حرکت نداشته باشد. پس باید سریع بررسی و مشکل برطرف شود.

کارهای ابتدایی که در مورد ریپ زدن خودرو باید انجام دهید :

اولین موردی که باید قبل از هرکاری در مورد ریپ زدن خودروی خود انجام دهید، بررسی کیفیت سوخت و کاهش سطح آن در باک خودروست. در واقع اگر بنزین بی کیفیت باشد یا سطح آن در باک بیش از حد پایین آمده باشد، موتور ریپ می زند. بنابراین اولین کار اینست که با بنزین سوپر باک خود را پُر کنید، اگر مشکل برطرف نشد سراغ موارد دیگر که در ادامه عنوان خواهد شد، بروید.

نکته مهم : دلیل خیلی شایع در ریپ زدن خودرو، خرابی یا ترکیدن شمع ها، استفاده از شمع های بی کیفیت و فیک، کثیفی آنها یا سوختن یکی از شمع هاست. در این مورد عمل احتراق ناقص انجام می شود، بنزین بصورت خام می سوزد، در سیلندر جمع می شود و با جرقه ضعیفی که ایجاد می شود بطور ناگهانی محترق شده و انفجار خفیفی ایجاد می شود. مصرف بنزین در این حالت بسیار بالاست. خودرو شتاب خوبی ندارد و در سربالایی ها کم می آورد و خودرو با استارت زیاد روشن می شود.

وقتی خودرو در همه شرایط ریپ میزند:

1. شمع ها خراب است: ابتدا شمع ها را تمیز و پلاتین را تنظیم کنید و در جای خود قرار دهید. اگر مشکل برطرف نشد شمع ها را تعویض کنید.

2. مدار جرقه خراب است: مدار جرقه، کوئل و وایرها را بررسی کنید تا مطمئن شوید که تمام اجزای سیستم، خشک و تمیز هستند و درست کار می کنند.

3. مسیر خروج دود، گرفتگی دارد: دود حاصل از احتراق به سختی از خودرو خارج می شود و باعث ریپ زدن می شود. دقت کنید اگر مسیر خروجی دود کاملا مسدود شده باشد خودرو روشن نمی شود و خفه می کند.

4. بنزین بدرستی در سیستم سوخت رسانی جریان ندارد: برای رفع این مشکل، پمپ بنزین و صافی بنزین را چک کنید.

دلایل ریپ زدن خودرو در اول صبح چیست؟

در این مورد باید ابتدا سیستم برق رسانی خودرو چک شود، از سالم بودن شمع و وایرها مطمئن شوید. اگر در سر صبح اگر ریپ زدن خودرو با لرزش شدید باشد و با گرم کردن خودرو رفع شود باید موارد زیر بررسی شود:

• کهنه یا نامناسب بودن شمع ها، فرسوده شدن وایرها
• آب بندی نبودن کامل سوپاپ ها یا سفت بودن فیلر سوپاپ ها
• خرابی سنسور اکسیژن، سنسور دمای موتور با سنسور فشار آب که موجب بروز اشتباه در ایسیو خودرو می شود.
• خرابی سوزن انژکتور

چرا خودرو در سرعت بالا یا دور بالا ریپ می‌زند؟

1. پلاتین سوخته: عمده ترین دلیل ریپ زدن خودرو در سرعت بالا پلاتین سوخته است. در این اقدام باید اقدام به تمیز کردن پلاتین با یک بُرس کنید. در مواقعی که سوختگی پلاتین زیاد است . باعث تغییر شکل آن شده، باید تعویض گردد.

2. وایرهای شل و کثیف: وایرها را بررسی و اگر اتصال محکمی ندارند و سر آنها کثیف است، آنها را باز کرده و پس از تمیز کردن در جای اصلی محکم ببندید و در نهایت تمامی اتصالات داخلی دلکو را محکم و تمیز کنید.

3. خارج شدن آب از اگزوز: ممکن است خارج شدن آب از اگزوز به دلیل تَرَک خوردن سیلندر باشد و باعث ریپ زدن ماشین شود. از دیگر دلایل خروج آب از اگزوز، سوختن واشر سیلندر است.

نکته مهم: در مواقعی که ماشین در حالت درجا، ریپ و لرزش موتور ندارد ولی با افزایش دور موتور تا 3000 و با حرکت در جاده با دور بالا، موتور ریپ میزند و کُپ می کند و یا حتی در دور موتور پایین، خرابی سنسور میل سوپاپ است. این سنسور قطعه ای الکترونیکی می باشد که در موتورهای احتراق داخلی نصب است. 

علل ریپ زدن خودرو در سربالایی:

یکی از دلایل خیلی مهم در ریپ زدن خودرو در سربالایی ها، خراب شدن وایر شمع هاست که رابطه مستقیم با ریپ زدن ماشین مخصوصا در سربالایی و ماشین های دوگانه سوز دارد. یکی دیگر از راههای عیب یابی هم اینست که ببینید وایرها در محیط تاریک جرقه می زنند یا خیر. موارد دیگر غیر از وایر که برای ریپ زدن خودرو در سربالایی باید چک شود، شمع ها و کوئل می باشد. در موارد نادر نیز سنسور سرعت که در قسمت خروجی گیربکس قرار دارد نیز از لحاظ تمیزی و یا نیاز به تعویض باید بررسی شود.

دلیل ریپ زدن و روشن شدن چراغ چک با خطای جرقه: 

عمده ترین علت این مشکل می تواند از روغنی شدن سر شمع ها باشد که به 2 دلیل اتفاق می افتد:

ورود روغن از خارج از سیلندر : این ایراد بدلیل خرابی و نشتی واشر درب سوپاپ اتفاق می افتد.

ورود روغن از داخل سیلندر : این ایراد بدلیل خرابی لاستیک سوپاپ یا رینگ پیستون می باشد و در واقع ناشی از روغن سوزیست.

ریپ زدن هنگام حرکت یا تعویض دنده در حین گاز دادن:

خرابی شمع ها: بنزین برای سوختن به جرقه قوی نیاز دارد. این جرقه قوی توسط شمع خودرو ایجاد می شود. اگر جرقه مناسب نباشد، ریپ زدن و بد کار کردن اتفاق می افتد.

کثیف شدن انژکتور: کثیف شدن سیستم انژکتور شامل ریل سوخت و سوزن های انژکتور باعث ریپ زدن در این حالت میشود. شستشوی انژکتور باید بطور معمول سالی یکبار انجام شود.

تنظیم نبودن موتور: در صورتیکه صدای خروج دود از اگزوز یکنواخت نباشد و کم و زیاد شود، موتور نیاز به تنظیم دارد. این اتفاق سالی یک الی دو بار لازم است.

پمپ بنزین: در حالت نیم سوز شدن و درست کار نکردن پمپ بنزین، موتور خودرو ریپ میزند. لوله های بنزین نیز ممکن است رسوب بگیرد.

ریپ زدن خودرو در حالت گاز cng و ال پی جی:

شایع ترین دلیل ریپ زدن خودروهای دوگانه، بخاطر ضعیف شدن رگلاتور می باشد. با سرویس کردن رگلاتور مشکل حل می شود در غیر اینصورت باید سراغ شمع و وایرها بروید. یکی از مشکلاتی که به شخصه در مورد ریپ زدن خودروی پرشیا دوگانه تجربه کردم عدم گردش آب در داخل رگلاتور و شلنگ ها بود که با رفع آن، مشکل حل شد.

دلایل ریپ زدن خودرو در دنده 2: 

• خرابی شمع و وایرها
•  خرابی کویل که با دیاگ و تست چگونگی عملکرد کویل، در صورت پایین بودن عملکرد حتماً باید تعویض شود.
• کثیفی فیلتر هوا و بنزین

ریپ زدن خودرو در دور پایین:

تجربه شخصی خودم در این مورد، کیفیت بسیار پایین وایرها که باعث شده بود وایرها به سرسیلندر چسبیده، خُرد و تکه تکه شوند. پیشنهاد می کنیم حتما از قطعات برقی الکترونیکی از جمله شمع و وایرهای اصلی برای خودرو استفاده کنید.

چند نکته مهم در مورد ریپ زدن خودرو:

نکته مهم 1 : موردی داشتیم که خودرو در حالت درجا لرزش و ریپ داشته، پس از بررسی متوجه شدیم که کابل اتصال به بدنه از محل اصلی خود، شُل و از جا خارج شده که باعث شده سیستم شارژ با اختلال مواجه شده و ایسیو پاشش سوزن های انژکتور را بدرستی انجام نداده و باعث بد کارکردن موتور و ریپ زدن خودرو شده.

نکته مهم 2 : کاهش دور موتور به مقدار قابل توجه که باعث ریپ زدن ماشین در زمان کولر گرفتن در دور آرام شود، مربوط به خرابی استپر موتور می باشد.

نکته مهم 3 : ریپ زدن در دنده یک مربوط به برق دزدی که حاصل از خرابی وایرها و ترکیدگی شمع هاست.

نکته مهم 4 : اگر موقع پُر گاز رانندگی کردن خودرو کم میاورد، مربوط به پمپ بنزین یا صافی بنزین می باشد. گرفتگی یا حتی کثیفی مسیر سوخت رسانی باعث می شود که خودرو ریپ بزند. در این حالت معمولا ماشین بد روشن میشود.

نکته مهم 5 : اگر خودرو با استارت دوم روشن میشود یا اگر با استارت اول روشن بشود، پت پت میکند، مربوط به گرفتگی و کثیفی سوزن انژکتورهاست. پایین آمدن شتاب خودرو و مصرف سوخت بالا نیز از نشانه های کثیفی سوزن انژکتور است. با مصرف بنزین سوپر وضعیت کمی بهتر می شود.

نکته مهم 6 : اگر ریپ زدن خودرو با دود کردن شدید ماشین همراهه، مربوط به دریچه گاز برقی یا سنسور اکسیژن می باشد.

نکته مهم 7 : اگر دمای موتور خودرو به هر دلیل مثل جوش آوردن، جندین مرتبه بالا رود، باعث واشر ترسوندن(نیم سوز شدن واشر سرسیلندر) می شود که همین موضوع سبب می شود ماشین اول صبح ها تا وقتی که گرم شود، ریپ بزند.

نکته مهم 8 : شنیدن صدای زوزه از زیر موتور یا ریپ زدن ماشین زمانیکه گرم نشده، از نشانه های مهم عوض کردن روغن موتورست. روغن موتور نقش خیلی مهمی در عملکرد ماشین دارد که اگر عمر مفیدش گذشته باشد، می تواند به موتور آسیب برساند.

کلام آخر

همان‌طور که گفتیم، ریپ زدن یعنی موتور ماشین درست کار نمی‌کند و شتاب، روانی حرکت یا کارکرد منظمش را از دست می‌دهد. این مشکل ممکن است با لرزش، خاموش شدن یا صدای غیرعادی همراه باشد. علت‌های شایع آن شامل خرابی شمع‌ها، وایرها، کثیفی انژکتورها، سوخت بی‌کیفیت یا سنسورهای معیوب است.

برای پیشگیری و رفع این مشکل، ابتدا سوخت  و شمع‌ها را چک کنید. اگر مشکل حل نشد، سیستم برق، انژکتورها و فیلترها را بررسی کنید. رسیدگی به‌موقع می‌تواند از آسیب‌های بزرگ‌تر و هزینه‌بر جلوگیری کند.

در این مقاله شرایط مختلف ریپ زدن (مثل اول صبح، هنگام گاز دادن، یا در سربالایی) و راهکارهای عیب‌یابی ساده برای هر وضعیت را بررسی کردیم اما در صورت حل نشدن مشکل، نیاز است از متخصصان این حوزه کمک بگیرید.

سوالات متداول

آیا رانندگی با خودرو در حالت ریپ زدن خطرناک است؟

بله، رانندگی با خودرویی که ریپ می‌زند، می‌تواند خطرناک باشد، به‌ویژه در شرایطی مثل سربالایی یا هنگام سبقت گرفتن. این مشکل می‌تواند باعث کاهش ناگهانی شتاب، خاموش شدن خودرو، یا عملکرد نامنظم موتور شود. بهتر است قبل از رانندگی طولانی، خودرو را بررسی و تعمیر کنید.

 آیا تنظیم دوره‌ای موتور می‌تواند از ریپ زدن جلوگیری کند؟

تنظیم دوره‌ای موتور و سرویس منظم (مانند شستشوی انژکتور، تعویض شمع و وایرها) به جلوگیری از ریپ زدن کمک زیادی می‌کند. همچنین، استفاده از سوخت باکیفیت و تعویض به‌موقع فیلتر هوا و بنزین ضروری است.

چرا خودرو بعد از تعویض قطعاتی مثل شمع یا کوئل باز هم ریپ می‌زند؟

این مشکل می‌تواند به دلیل نصب نادرست قطعات، استفاده از قطعات غیراصل، یا وجود ایراد در بخش‌های مرتبط دیگر مانند سنسورها یا انژکتورها باشد. بررسی دقیق توسط متخصص و استفاده از قطعات باکیفیت ضروری است.

آیا خاموش کردن کولر خودرو در کاهش ریپ زدن موثر است؟

بله، اگر ریپ زدن ناشی از خرابی استپر موتور یا ضعف سیستم برق‌رسانی باشد، خاموش کردن کولر می‌تواند به کاهش فشار بر موتور کمک کند. اما این فقط یک راه‌حل موقت است و تعمیر یا تعویض قطعات معیوب ضروری است.

 چگونه می‌توان مطمئن شد که مشکل ریپ زدن به سیستم انژکتور مربوط است؟

اگر خودرو در هنگام شتاب‌گیری ضعیف عمل می‌کند، روشن شدن آن دشوار است، یا دود خروجی اگزوز نامنظم است، احتمالاً انژکتورها کثیف هستند. شستشوی سالیانه انژکتورها و استفاده از بنزین با کیفیت می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند.